FIDE Dünya Kupası Hakkında Bilinmesi Gerekenler
2019 FIDE Dünya Kupası bugün resmi olarak Rusya'nın Hantı Mansiysk şehrinde başladı. Turnuvanın ilk turu, dünyanın dört bir yanından 128 oyuncunun katılımı ile Salı günü gerçekleştirilecek. Bu makalede turnuva ile ilgili yedi ana soruya cevap vereceğiz.
- Dünya Kupası nedir?
- Nerede gerçekleştiriliyor?
- Turnuvada kimler oynuyor (ve kimler oynamıyor)?
- Ne için oynanıyor?
- Ne zaman oynanıyor?
- Zaman kontrolü nedir?
- Nasıl izleyebilirim?
1. Dünya Kupası Nedir?
2019-2020 dünya şampiyonası döngüsü bu yılın başında, en yüksek puana sahip iki oyuncunun 2020 Adaylar Turnuvasına katılma hakkı elde edeceği yeni Grand Prix serisi ile başladı. Dünya Kupası da aynı şekilde dünya şampiyonası döngüsünün bir parçasıdır ve kupanın her iki finalisti de benzer şekilde dünya şampiyonunun rakibini belirleyecek olan 2020 Adaylar Turnuvasına katılma hakkı elde edecektir.
Adaylar Turnuvasının diğer dört katılımıcısı ise aşağıdaki şekilde belirlenecektir:
- Önümüzdeki ay gerçekleştirilecek olan FIDE Chess.com Grand Swiss'in kazananı,
- 12 aylık Elo ortalaması yöntemi ile bir oyuncu (Şubat 2019 - Ocak 2020),
- Diğer unvan maçının kaybedeni (Fabiano Caruana) ve,
- bir adet turnuva kartı (wild card).
Martin Bennedik Adaylar Turnuvasına katılma hakkı elde edenleri bu Google Dökümanları dosyasında takip ediyor.
Dünya Kupasının resmi tanıtım videosu.
2. Nerede gerçekleştiriliyor?
2019 FIDE Dünya Kupası 9 Eylül- 4 Ekim tarihleri arasında Rusya / Hantı Mansiysk'de gerçekleştiriliyor. Bu turnuva Moskova'nın 2,575 km kuzey doğusunda yer alan petrol zengini Sibirya şehrinde beşinci kez gerçekleştirilecek. Şehir, önümüzdeki yıl Olimpiyatlara da ev sahipliği yapacak.
Her zaman olduğu gibi, turnuva 2010 yılında açılan ve Hollandalı mimar Eric van Egeraat tarafından tasarımı yapılan Ugra Satranç Akademisinde gerçekleştirilecek. Son on yılda, aralarında 2017 Dünya Takımlar Şampiyonasının da bulunduğu birçok satranç turnuvası burada gerçekleştirildi.
3. Turnuvada kimler oynuyor (ve kimler oynamıyor)?
İki yıl öncesinin aksine Magnus Carlsen (Norveç) ve dünya ikincisi Fabiano Caruana (ABD) Dünya Kupasında oynamayacak. Turnuvanın önceki galiplerinden Vishy Anand (Hindistan), bu yılın başında emekliliğini duyuran Vladimir Kramnik (Rusya), Richard Rapport (Macaristan) ve yarı emekli Veselin Topalov'u (Bulgaristan) bu yıl turnuvada göremeyeceğiz.
Böylece 2017 Dünya Kupası ikincisi Ding Liren (Çin) turnuvaya liste başı olarak başlayacak. Turnuvaya katılan diğer önemli isimler ise Anish Giri (Hollanda), Ian Nepomniachtchi (Rusya), Maxime Vachier-Lagrave (Fransa), Levon Aronian (Ermenistan), Shakhriyar Mamedyarov (Azerbaycan), Wesley So (ABD), Yu Yangyi (Çin), Leinier Dominguez (ABD) ve Sergey Karjakin (Rusya).
Turnuvaya, kıtasal veya zonal şampiyonalar gibi farklı eleme aşamalarını geçerek katılma hakkı elde eden çok sayıda düşük reytingli oyuncular bulmak da mümkün.
Örneğin, turnuvanın en düşük reytingli oyuncusu, 1954 Eloya sahip bir uluslararası ve mütevazı bir satranç oyuncusu olan FM Shaun Press (Papua New Guinea). 2019 Okyanusta Zonal şampiyonasını ikinci olarak tamamlayarak Dünya Kupasına katılma hakkı elde etti çünkü turnuvanın birincisi GM Max Illingworth (Avusturalya) kişisel durumlardan ötürü katılımını iptal etmek zorunda kaldı.
Böylece Press, Dünya Kupasının ilk turunda liste başı Ding karşısında mücadele edecek, bu nedenle ikinci tura geçme olasılığının pek yüksek olmadığını söylemek mümkün.
Heading off to Siberia to play in the 2019 Chess World Cup
— shaunpress (@shaunpress) September 7, 2019
I'm sure I will spend more time in transit than in the tournament
— shaunpress (@shaunpress) September 7, 2019
Turnuvaya 47 ülkeden 128 oyuncu katılacak. Turnuvaya en çok katılımcı gönderen ülke ise 28 oyuncu ile Rusya, turnuvaya Hindistan 10, Çin 7 ve ABD altı oyuncu ile katılıyor. 14 yaşındaki Nodirbek Abdusattorov (Özbekistan) ise turnuvanın en genç katılımcısı. Turnuvanın en genç isimlerinden Nihal Sarin ise Abdusattorov 'dan sadece bir kaç ay büyük. Turnuvanın en yaşlı katılımcısı ise 53 yaşındaki Essam El-Gindy (Mısır).
Turnuva eşlendirme ağacını bu PDF dosyasında bulabilirsiniz.
FIDE Dünya Kupası | 1. Tur eşlendirmeleri
Sıra | Unvan | Oyuncu | Fed | - | Sıra | Unvan | Oyuncu | Fed |
1 | GM | Ding Liren | - | 128 | FM | Press Shaun | ||
2 | GM | Giri Anish | - | 127 | FM | Mohammad Fahad Rahman | ||
3 | GM | Vachier-Lagrave Maxime | - | 126 | IM | Anwuli Daniel | ||
4 | GM | So Wesley | - | 125 | IM | Duran Vega Sergio | ||
5 | GM | Nepomniachtchi Ian | - | 124 | Gan-Erdene Sugar | |||
6 | GM | Aronian Levon | - | 123 | GM | El Gindy Essam | ||
7 | GM | Mamedyarov Shakhriyar | - | 122 | IM | Rakotomaharo Fy Antenaina | ||
8 | GM | Dominguez Perez Leinier | - | 121 | GM | Escobar Forero Alder | ||
9 | GM | Grischuk Alexander | - | 120 | IM | Pultinevicius Paulius | ||
10 | GM | Radjabov Teimour | - | 119 | GM | Ziska Helgi Dam | ||
11 | GM | Artemiev Vladislav | - | 118 | GM | Iljiushenok Ilia | ||
12 | GM | Yu Yangyi | - | 117 | GM | Ghaem Maghami Ehsan | ||
13 | GM | Karjakin Sergey | - | 116 | GM | Megaranto Susanto | ||
14 | GM | Nakamura Hikaru | - | 115 | GM | Bellahcene,Bilel | ||
15 | GM | Andreikin Dmitry | - | 114 | GM | Mekhitarian Krikor Sevag | ||
16 | GM | Wojtaszek Radoslaw | - | 113 | GM | Christiansen Johan-Sebast | ||
17 | GM | Harikrishna Pentala | - | 112 | GM | Gonzalez Vidal Yuri | ||
18 | GM | Duda Jan-Krzysztof | - | 111 | GM | Henriquez Villagra Cristo | ||
19 | GM | Svidler Peter | - | 110 | GM | Albornoz Cabrera Carlos | ||
20 | GM | Vitiugov Nikita | - | 109 | GM | Urkedal Frode Olsen Olav | ||
21 | GM | Wei Yi | - | 108 | GM | Santos Ruiz Miguel | ||
22 | GM | Le Quang Liem | - | 107 | GM | Aleksandrov Aleksej | ||
23 | GM | Navara David | - | 106 | GM | Yuffa Daniil | ||
24 | GM | Bu Xiangzhi | - | 105 | GM | Xu Xiangyu | ||
25 | GM | Wang Hao | - | 104 | GM | Pridorozhni Aleksei | ||
26 | GM | Shankland Sam | - | 103 | GM | Safarli Eltaj | ||
27 | GM | Matlakov Maxim | - | 102 | GM | Abdusattorov Nodirbek | ||
28 | GM | Tomashevsky Evgeny | - | 101 | GM | Petrov Nikita | ||
29 | GM | Vidit Santosh Gujrathi | - | 100 | GM | Pichot Alan | ||
30 | GM | Jakovenko Dmitry | - | 99 | GM | Martinez Alcantara Jose | ||
31 | GM | Xiong Jeffery | - | 98 | GM | Lysyj Igor | ||
32 | GM | Firouzja Alireza | - | 97 | GM | Pashikian Arman | ||
33 | GM | Dubov Daniil | - | 96 | GM | Cordova Emilio | ||
34 | GM | Amin Bassem | - | 95 | GM | Tabatabaei M.amin | ||
35 | GM | Jones Gawain | - | 94 | GM | Flores Diego | ||
36 | GM | Grandelius Nils | - | 93 | GM | Rakhmanov Aleksandr | ||
37 | GM | Adams Michael | - | 92 | GM | Aravindh Chithambaram VR. | ||
38 | GM | Gelfand Boris | - | 91 | GM | Lu Shanglei | ||
39 | GM | Cori Jorge | - | 90 | GM | Nihal Sarin | ||
40 | GM | Rodshtein Maxim | - | 89 | GM | Bartel Mateusz | ||
41 | GM | Inarkiev Ernesto | - | 88 | GM | Karthikeyan Murali | ||
42 | GM | McShane Luke | - | 87 | GM | Delgado Ramirez Neuris Ramirez Neuris | ||
43 | GM | Korobov Anton | - | 86 | GM | Gupta Abhijeet | ||
44 | GM | Anton Guijarro David | - | 85 | GM | Narayanan.S.L | ||
45 | GM | Naiditsch Arkadij | - | 84 | GM | Huschenbeth Niclas | ||
46 | GM | Ponomariov Ruslan | - | 83 | GM | Esipenko Andrey | ||
47 | GM | Nabaty Tamir | - | 82 | GM | Sethuraman S.P. | ||
48 | GM | Fedoseev Vladimir | - | 81 | GM | Ganguly Surya Shekhar | ||
49 | GM | Alekseenko Kirill | - | 80 | GM | Nguyen Ngoc Truong Son | ||
50 | GM | Berkes Ferenc | - | 79 | GM | Jumabayev Rinat | ||
51 | GM | Nisipeanu Liviu-Dieter | - | 78 | GM | Parligras Mircea-Emilian | ||
52 | GM | Sevian Samuel | - | 77 | GM | Tari Aryan | ||
53 | GM | Adhiban B. | - | 76 | GM | Iturrizaga Bonelli Eduardo | ||
54 | GM | Cheparinov Ivan | - | 75 | GM | Adly Ahmed | ||
55 | GM | Sjugirov Sanan | - | 74 | GM | Mareco Sandro | ||
56 | GM | Saric Ivan | - | 73 | GM | Bok Benjamin | ||
57 | GM | Piorun Kacper | - | 72 | GM | Abasov Nijat | ||
58 | GM | Kasimdzhanov Rustam | - | 71 | GM | Bareev Evgeny | ||
59 | GM | Maghsoodloo Parham | - | 70 | GM | Chigaev Maksim | ||
60 | GM | Sarana Alexey | - | 69 | GM | Predke Alexandr | ||
61 | GM | Demchenko Anton | - | 68 | GM | Hovhannisyan Robert | ||
62 | GM | Kovalenko Igor | - | 67 | GM | Lupulescu Constantin | ||
63 | GM | Gledura Benjamin | - | 66 | GM | Najer Evgeniy | ||
64 | GM | Movsesian Sergei | - | 65 | GM | Oparin Grigoriy |
FIDE World Cup top seed Ding Liren got black at the color draw during the opening ceremony in Khanty-Mansiysk.
— International Chess Federation (@FIDE_chess) September 9, 2019
Ding and all the players with odd numbers will start with black pieces.
The tournament starts tomorrow. Full pairing:https://t.co/Rt2TS4QlXX#FIDEWorldCup pic.twitter.com/0lQEwFU44e
4. Ne için oynanıyor?
İki oyuncuya Adaylar Turnuvasına katılma hakkı tanımasının haricinde, FIDE Dünya Kupasında önemli miktarda para ödülü de bulunmakta. Turnuvanın toplam ödül havuzu 1.6 milyon dolar.
2019 FIDE Dünya Kupası | Ödüller
Tur | Sayı | Ödül ($) | Toplam |
1. Tur | 64 | 6,000 | 384,000 |
2. Tur | 32 | 10,000 | 320,000 |
3. Tur | 16 | 16,000 | 256,000 |
4. Tur | 8 | 25,000 | 200,000 |
5. Tur | 4 | 35,000 | 140,000 |
Dördüncü | 1 | 50,000 | 50,000 |
Üçüncü | 1 | 60,000 | 60,000 |
İkinci | 1 | 80,000 | 80,000 |
Birinci | 1 | 110,000 | 110,000 |
Toplam | 128 | 1,600,000 |
5. Ne zaman oynanıyor?
Turnuvanın açılış töreni 9 Eylül'de yerel saat ile 19:00'da gerçekleştirilecek. Açılış töreni sırasında oyuncuların turnuvaya başlangıç renkleri de belirlenecek.
Turnuva iki klasik parti için 2 gün ve 3. günde 1-1 sonuçlanan maçlar için eşitlik bozmalardan oluşan bilindik programı takip edecek. Finalde iki yerinde dört klasik oyun oynanacak. 19 Eylül ve 29 Eylül günleri ise boş gün.
- 1. Tur : 10-12 Eylül
- 2. Tur : 13-15 Eylül
- 3. Tur : 16-18 Eylül
- 4. Tur : 20-22 Eylül
- 5. Tur : 23-25 Eylül
- 6. Tur : 26-28 Eylül
- 7. Tur : 30 Eylül - 4 Ekim
Karşılaşmalar her gün yerel saat ile 15:00'de, yani Türkiye saati ile 13:00'de başlayacak.
6. Zaman kontrolü nedir?
Dünya Kupasındaki klasik partiler standart FIDE zaman kontrolünde gerçeleştirilecek: ilk hamleden itibaren hamle başına 30 saniye eklemeli tempo ile ilk 40 hamle için 90 dakika ve ardından oyunun geri kalanı için 30 dakika.
Eğer klasik partideki iki oyunun ardından sonuç eşit ise, eşitlik bozmalarda önce her oyuncu için hamle başına 10 saniye eklemeli tempo ile 25 dakikalık hızlı oyun oynanacak. Eğer skor yine eşit ise, hamle başına 10 saniye eklemeli tempo ile 10 dakikalık iki yıldırım oyunu gerçekleştirilecek. Sonrasında oynanan iki oyun ise hamle başına 3 saniye eklemeli tempoda 5 dakikadan oluşacaktır.
Son olarak, skorun hala eşit olması halinde, bir adet Armageddon oyunu oynanır. Çekilen kura sonucunda belirlenen oyuncu rengini belirler. Beyaz taşlarla oynayan oyuncuya 5 dakika ve siyah taşlarla oynayan oyuncuya 4 dakika süre verilir. 60. hamleden sonra her iki oyuncuya da hamle başına iki saniye ekleme yapılır. Oyunun berabere sonuçlanması sonucunda siyah taşlarla oynayan oyuncu kazanmış olur.
Pre-launch press conference for the FIDE World Cup In Khanty-Mansiysk #FIDEworldcup pic.twitter.com/yTcYDh4qCa
— International Chess Federation (@FIDE_chess) September 9, 2019
7. Nasıl izleyebilirim?
Oyunları canlı portalımız Chess.com/events aracılığı ile buradan takip edebilirsiniz. Resmi websitesindeki canlı yayına ek olarak, Twitch partnerimiz Chessbrah da turnuvayı günlük yayınlayacak.
GM Yasser Seirawan, GM Eric Hansen ve GM Aman Hambleton turnuvayı her gün Twitch.tv/Chessbrah kanalında yayınlayacak. Canlı yayın her gün Türkiye saati ile saat 13:00'de başlayacak.